Με τον όρο κατάκλιση εννοούμε την εντοπισμένη καταστροφή περιοχής δέρματος και υποκειμένων ιστών (δερματικό έλκος) η οποία προκύπτει από την ισχαιμία και την νέκρωση των μαλακών μορίων λόγω παρατεταμένης πίεσης στη συγκεκριμένη περιοχή.
Οι κατακλίσεις δημιουργούνται σε ασθενείς που είναι χρόνια κατακεκλιμένοι (από βαριές κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις, κακώσεις της σπονδυλικής στήλης, παραπληγικοί και παραπληγικοί από εγκεφαλικά επεισόδια ή άνοια).
Η μακροχρόνια πίεση που ασκείται πάνω στο δέρμα όπου υπάρχουν οστικές προεξοχές (τα ισχία, οι πτέρνες, το ιερό, οι ωμοπλάτες), οδηγεί αρχικά σε ισχαιμία, οίδημα, φλεγμονή και νέκρωση των ιστών, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί έλκος και άνοιγμα στη συγκεκριμένη περιοχή. Το 90% των κατακλίσεων εμφανίζονται στο κάτω ήμισυ του σώματος, και το 70% των κατακλίσεων αυτών εμφανίζονται στο ισχίο και στην περιοχή των γλουτών.
Η πρόληψη παραμένει ο ακρογωνιαίος λίθος για την αντιμετώπιση των κατακλίσεων. Η καθημερινή και επιμελής φροντίδα του ασθενούς είναι ο καλύτερος τρόπος αποφυγής των κατακλίσεων. Αυτή επιτυγχάνεται με:
-Την καθαριότητα του δέρματος και την απομάκρυνση υλικών που μπορούν να το τραυματίσουν η να το ερεθίσουν.
-Τη συνεχή αλλαγή θέσεως ανά τακτά χρονικά διαστήματα.
-Την άμεση αντιμετώπιση φλεγμονών ή τραυμάτων από τον ιατρό.
-Την διατήρηση καλής θρεπτικής κατάστασης του ασθενούς.
Αντιμετώπιση
Βασίζεται στην πρόληψη και επιτυγχάνεται με:
-Τη φροντίδα και τη συντήρηση της γενικής φυσικής κατάστασης του ασθενούς.
-Τη φροντίδα και την συντήρηση καλής κατάστασης του δέρματος. Κατάλληλα προϊόντα σύμμαχοι είναι η κρέμα προστασίας ώριμης επιδερμίδας, το σαμπουάν και το αφρόλουτρο για μπάνιο της MENALIND καθώς και μία ποικιλία από προστατευτικά κατακλίσεων για διάφορες περιοχές του σώματος.
Κρέμα προστασίας ώριμης επιδερμίδας MENALIND
Σαμπουάν – Αφρόλουτρο MENALIND
Προστατευτικά κατάκλισης πτέρνας
Μαξιλάρι κατάκλισης αυχένα – Απαγωγής ποδιών
-Την αντιμετώπιση της ακράτειας.
-Την καταπολέμηση λοιμώξεων και φλεγμονών.
-Την ρύθμιση και την διόρθωση συνυπαρχόντων παθήσεων (αναιμία, ζαχαρώδης διαβήτης κλπ).
-Φυσικοθεραπεία για συχνές αλλαγές θέσεων, καλύτερη κυκλοφορία του αίματος και αποφυγή επιδείνωσης των ελκών.
Απαραίτητο τις ώρες της ημέρας που δεν κινητοποιείται ο ασθενής είναι το αερόστρωμα κατάκλισης, η λειτουργία του οποίου βασίζεται στις ελαφρές ανεπαίσθητες κινήσεις του στρώματος, προκαλώντας ένα ελαφρύ μασάζ στην επιφάνεια του σώματος του ασθενούς. Επιτρέπει την καλύτερη κυκλοφορία του αίματος και οξυγόνωσης των ιστών, εμποδίζοντας έτσι τη δημιουργία κατακλίσεων.
-Την χρήση τοπικών υλικών (επιθέματα) όταν χρειάζεται, ολικού ή μερικού πάχους.